20 مهر؛ روز حافظ/ «خورآباد» یا «خرابات»؟

   عصر ایران- امروز 20 مهر به عنوان روز بزرگ داشت حافظ شاعر آسمانی و جهانی ایرانیان و پارسی زبانان و شاعرترین شاعر همه دوران ها نام گذاری شده است.

   یکی از رموز محبوبیت حافظ این است که هر که با هر نگاه و باوری می تواند با او ارتباط برقرار کند و از این رو تفسیرهای مختلف از غزلیات او صورت پذیرفته ولی همه حول این محور اتفاق نظر دارند که روح میتراییسم و آیین مهر در شعر او جاری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در نوشته حاضر  آقای محمد نصیری کلیان بر آن است نشان دهد «خرابات» در شعر او در واقع «خورآباد» است و برای شرح و توضیح این یافته خود دلایلی آورده که فارغ از آن که بپذیریم یا نه از دقت و جست و جوی ایشان حکایت می‌کند و باب تازه ای می‌گشاید.
------------------------------------------
 محمد نصیری کلیان 

     آبادی خُور در نزدیکی زنجان است و روستاهای زیادی در کشورمان به همین نام موجود است. کمی مانده به خُور، شهر سهرورد زنجان زادگاه شهاب الدین یحیی‎بن حبش‎بن‎امیرک سهروردی است. فیلسوف اشراقی‌یی که می‎گفت: جهان جز نور نیست. نور مُعرب خُور (به معنی روشنايی و خورشيد) است.

  این که حافظ چرا در خرابات نور خدا دیده بود، پرسشی مهمی است که در این مختصر سعی در بررسی آن داریم، آنجا که گفت: 

  در خرابات مغان نور خدا می بینم                      
   این عجب بین که چه نوری زکجا می بینم

 اهمیت پرسش از این رو است که سوره مبارکه شمس را چندی است در خدمت یکی از استادان و حافظان کل قرآن (آقای علی رجبی) به تدبّر و چنبرهِ نشسته‌ام.

   دكتر حسین وحیدی پژوهش‌گر فرهنگ و تمدن ایرانی  نیز در جایی می‌گوید: حافظ گفته است خور‎آباد؛ نه خرابات.

   ملک‌الشعرای بهار نیز ریشهٔ این کلمه را این‌گونه می‌یابد:  خرابات / خرآباد / خورآباد = خورشید آباد (این کیمیای هستی،ج3ص162)

  شاید برخی تصور کنند وجه منفی خرابات (می‌خانه) باعث شده  ارباب ذوق بخواهند حافظ را تطهیر کنند اما این گونه نیست چرا که «خورآباد» اشاره به پرستش گاه مهریان دارد كه خورشید در آن جا ستایش می‌شده . ستایش ایزد مهر و خدای خورشید ریشه در آیین کهن میترا دارد. حافظ هم از آیین مهر تاثیر پذیرفته است:

بر دلم گرد ستم هاست خدا را مپسند   
 که مکدّر شود آیینه مهرآیینم 

  با نگاه قرآنی «فطرت» آیینه تمام نمای نور الهی است که بنابر آیه ۸ سوره شمس خداوند فسق، فجور و تقوی را بدان الهام کرده و فهمانده است. آنچه این «آیینۀ پاک» را مکدر می‎ سازد گرد و غبارِ دلبستگی ها به دنیا ( آنچه غیر از خدا) و دسیسه‏های پی‎در‎پی شیطان است که انباشت آن «آینه الهی» را روز به روز تیره‌تر می‌کند.

 اینکه منبع نور را خورشید بدانیم ظاهر موضوع است و کیست که نداند هر ظاهری، باطنی هم دارد. خانه حقیقت درون ماست همان که حجت باطنی و پیامبر درونی خوانده شده است و خداوند فراخوانده که آن را ببینیم«وَ فِی أَنْفُسِكُمْ أَفَلا تُبْصِرُون»[زاریات/21] ؛همان گونه که به «نفس» قسم هم خورده است. [شمس/۷] 

  هنر حافظ از ظاهر به باطن رفتن است، اگر اشعارش در حد محسوس باقی می‎ماند ناقص بود، و  به گفته دکتر دینانی: « اگر سخن در حد عالی باقی بماند و از حد حس پایین نیاید، حتماً ناقص است و اگر در حد حس باقی بماند و بالاتر نرود، باز هم ناقص است. کلام بالضروره باید تمام مراتب عالم را طی کند، چون کمال سخن در طی مراتب است. از همین روست که قرآن کریم هم معقول، هم محسوس است و هیچ چیزی از این دو مرتبه را فاقد نیست و کم ندارد». [قرآن عقل‎الله، ص۱۵۱]

 اینکه قرآن، انسان را از ظواهر و امور طبیعی و محسوس (خورشید، ماه، شب و روز، زمین و آسمان) که آیات قسم خورده خداست[شمس/1تا6] به وجود معقول (عقل و فطرت) این گوهر پاکِ قسم خورده متوجه می‎کند، برای آن است که از «دسّ نفس»(پوشاند نور عقل و فطرت با گناه) دوری کنیم و در عالم محسوس نمانیم و برایش شریک نسازیم. [انعام/78] 

حال با این  توضیحات مختصر، جزء این است که حافظ از «خرابات» تا «خورآباد» یا «نورآباد»، اندیشه را از محسوس تا معقول و پله پله تا ملاقات نور خدا برده است. او که خود گفته بود":هر چه کردم همه از دولتِ قرآن کردم."

 

کانال عصر ایران در تلگرام

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: روز حافظ آیین مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۶۸۱۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عوامل اجرایی انتخابات باید حافظ رای مردم باشند

رئیس ستاد انتخابات استان فارس گفت: همه عوامل اجرایی انتخابات باید حافظ رای مردم و با هم هماهنگ باشند و انتخابات طبق برنامه و جدول زمان بندی پیش برود. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، اسماعیل قزل‌سفلی با حضور در فرمانداری شهرستان زرقان و ضمن بازدید از ستاد انتخابات شهرستان در جلسه مشترک هیات اجرایی و نظارت انتخابات شرکت کرد.

در این جلسه قزل سفلی ضمن تقدیر و تشکر از همه عوامل برگزاری انتخابات در شهرستان زرقان در دور اول انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: نهایت ظرفیت‌های شهرستان را برای برگزاری دور دوم انتخابات به کار بگیرید تا میزبان خوبی برای حضور باشکوه مردم فهیم زرقان در انتخابات باشیم.

وی با اشاره به اینکه در دور اول انتخابات کار بزرگی انجام شد گفت: به حمدالله در دور اول، انتخابات با کمترین تخلف و در امنیت کامل برگزار شد و مردم نیز با مشارکتی بالاتر از متوسط کشور افتخاری دیگر برای استان رقم زدند و در این دور نیز با مشارکت گسترده بهترین و اصلح‌ترین افراد را راهی مجلس دوازدهم کنند یعنی کسانی که به دنبال رفع مشکلات مردم بوده و بتوانند در حوزه قانون‌گذاری و نظارت اقدامات موثری انجام دهند.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس افزود: انتخابات جلوه روشن مردم‌سالاری دینی است که آحاد جامعه در راستای عمل به تکلیف اجتماعی و شرعی در آن مشارکت کرده و معتمدین خود را برای قانونگذاری و بهبود روند امور انتخاب می‌کنند.

وی با توجه به اینکه انتخابات دور دوم در حوزه انتخابیه شیراز و زرقان تمام الکترونیکی است، افزود: ما باید با اجرای دقیق و صحیح الکترونیکی انتخابات زمینه را برای برگزاری انتخابات آتی ریاست جمهوری به صورت تمام الکترونیکی در کل کشور فراهم کنیم که این امر مستلزم آموزش‌های لازم به تمام عوامل اجرایی و همچنین چگونگی رای دادن با استفاده از صندوق‌های الکترونیک در روز انتخابات به مردم است و این مهم باید تا روز انتخابات ادامه داشته باشد.

رئیس ستاد انتخابات استان فارس گفت: همه عوامل اجرایی انتخابات باید حافظ رای مردم و با هم هماهنگ باشند و انتخابات طبق برنامه و جدول زمان بندی پیش برود و برگزار شود؛ همچنین لازم است عوامل اجرایی انتخابات در شهرستان زرقان تمام شعب اخذ رای را در این حوزه رصد و مشکلات احتمالی فنی و کمبود تجهیزات را رفع کنند.

انتهای پیام/424